ارزش منصفانه در تعیین قیمت

ارزش منصفانه در تعیین قیمت یک محصول یا خدمات، یکی از مهمترین اقدامات تجاری است که باید با دقت و آنالیز صورت گیرد. بعضی از کسب و کارها ممکن است تمایل داشته باشند قیمت های خود را بالا ببرند تا سود بیشتری کسب کنند، اما این روش برخوردار از ایراداتی است، به خصوص اگر از منطق ارزش منصفانه در تعیین قیمت پیروی نکنند.

ارزش منصفانه در تعیین قیمت به معنای تعیین قیمتی است که با ارزش و کیفیت محصول یا خدمات تطابق داشته باشد. به عبارت دیگر، قیمت باید با ارزش و کیفیت محصول یا خدمات سازگار باشد و به مشتری احساس کنونی و تعهدی را چراغ راهنمایی کند تا از آن استفاده ببرند.

روشهای تعیین ارزش منصفانه

برای تعیین قیمت منصفانه باید ابتدا ارزش اصلی محصول یا خدمات را مشخص کنیم. این ارزش می‌تواند شامل ویژگی ها، کارایی، کیفیت، جاذبه و نیازهای مشتریان باشد. سپس باید بازار هدف و تقاضای آن را بررسی کرده و مطمئن شویم که قیمت ما قابل قبول و منطقی است.

برای تعیین ارزش منصفانه در حسابداری می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که به زیر معرفی شده‌اند:

۱- ارزش بازار

این روش شامل تعیین ارزش دارایی‌ها و بطرفی‌های شرکت بر اساس قیمت بازار آن‌ها است. برای ارزش‌گذاری موجودی‌ها و دارایی‌ها می‌توان از قیمت‌های معاملاتی یا روش‌های مشابه استفاده کرد.

۲- ارزش تخمینی

این روش شامل تخمین ارزش منصفانه دارایی‌ها و بطرفی‌های شرکت بر اساس اطلاعات داخلی و خارجی است. معیار‌هایی مانند سودآوری، جریان وجوه نقد و ارزش زمین و ساختمان‌ها ممکن است برای تعیین ارزش منصفانه استفاده شوند.

۳- ارزش براساس هزینه

این روش شامل تعیین ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت بر اساس هزینه تولید مجدد آن‌ها است. این روش به خصوص برای دارایی‌هایی که ارزش بازاری ندارند مفید است.

۴- ارزش صافی

این روش شامل تعیین ارزش بازار دارایی‌ها و بطرفی‌های شرکت بر اساس ارائه ارزش برای فروش شرکت یا تشکیل شرکت از پایه بنیاد است.

۵- استفاده از تکنیک‌های ارزش‌گذاری تخصصی

برای دارایی‌های ویژه و بسیار پیچیده ممکن است نیاز به استفاده از تکنیک‌های ارزش‌گذاری تخصصی مانند روش حقیقی گذاری، روش خریداران، روش خصوصیت فکری و غیره باشد.

همچنین باید ارزش افزوده به مشتریان را در نظر بگیریم و به آن اهمیت دهیم. ارزش افزوده شامل خدمات پس از فروش، ضمانت، تحویل سریع، بسته بندی متمایز و … است که مشتریان می‌توانند از آنها بهره ببرند.

به علاوه، باید به تعداد رقبا و رقابت های بازار هم توجه کنیم و قیمت محصول یا خدمات را مقایسه کنیم. اگر قیمت ما با رقبا همسو نباشد، ممکن است مشتریان به دیگران متوجه شوند.

نحوه استفاده از ارزش منصفانه در تعیین قیمت دارایی‌ها و بدهی‌ها

ارزش منصفانه به معنی برآورد دقیق و عادلانه‌ی ارزش دارایی‌ها و بدهی‌ها است که برای اهداف حسابداری استفاده می‌شود. ارزش منصفانه باید بر اساس برهمکنش بازار و شرایط فعلی بازار تعیین شود و نباید ببینه یا مطمئنی‌های غیرمنطقی در تعیین ارزش دارایی‌ها و بدهی‌ها وجود داشته باشد.
برای تعیین قیمت دارایی‌ها و بدهی‌ها بر اساس ارزش منصفانه، باید به معیارهای مختلفی توجه کرد و تلاش کرد که ارزشی دقیق و عادلانه برای آن‌ها تعیین شود تا اطلاعات صحیحی درباره وضعیت مالی و اقتصادی شرکت فراهم شود.

برای تعیین قیمت دارایی‌ها و بدهی‌ها بر اساس ارزش منصفانه، معیارهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد از جمله:

۱- ارزش بازار

در اندازه‌گیری ارزش منصفانه، ارزش بازار از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزش بازار به معنای ارزشی است که یک دارایی یا بدهی در بازار فروش یا خرید معامله می‌شود.
ارزش بازار به معنای ارزش دارایی یا بدهی است که بر اساس قیمت فعلی که در بازار پیدا می‌شود تعیین می‌شود. این ارزش بر اساس عرض و تقاضای بازار و قوانین عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. به عبارت دیگر، ارزش بازار نشان‌دهنده میزانی است که یک شخص یا شرکت می‌تواند فعالیت‌های خود را داشته باشد.

برای تعیین ارزش دارایی یا بدهی بر اساس ارزش بازار، می‌توان به روش‌های مختلفی از جمله معاملات مشابه، روش تخمینی یا روش مقایسه با دیگر واحدها متوسل شد. به عنوان مثال، اگر شما یک خودرو دارید و می‌خواهید ارزش آن را بر اساس ارزش بازار تعیین کنید، می‌توانید به فروشندگان خودروهای مشابه در بازار مراجعه کنید و میانگین قیمت فروش آن‌ها را برآورد کنید.

جدول زیر نمونه‌ای از این روش را نشان می‌دهد:

به عبارت دیگر، ارزش بازار به معنای قیمتی است که افراد در بازار برای خرید یا فروش دارایی یا بدهی پرداخت می‌کنند، در حالی که ارزش منصفانه به معنای ارزش واقعی دارایی یا بدهی بدون توجه به عوامل بازاری است.

۲- ارزش حقیقی

ارزش حقیقی یک دارایی یا بدهی به معنای ارزش آن بر اساس شرایط واقعی و منطقی بازار است. به طور دقیق‌تر، ارزش حقیقی به ارزشی اشاره دارد که اگر اجازه شود استقبال بالقوه از آن در بازار اتفاق بیافتد، احتمال این که به قیمتی مشخص فروخته شود بالاست.

برای محاسبه ارزش حقیقی دارایی یا بدهی، ابتدا شما باید ارزش منصفانه آن را تعیین کنید. این به معنای تعیین ارزش با استفاده از روش‌های حاکم بر بازار می‌باشد، مانند تخمین ارزش برای دارایی‌های دارای بازار فعال یا تحلیل هزینه-فواید برای دارایی‌های مستقر در بازار‌های منحصر به فرد است.

سپس می‌توانید ارزش حقیقی دارایی یا بدهی را محاسبه کنید. این ارزش به دقت بر حسب شرایط واقعی بازار تعیین می‌شود و می‌تواند از ارزش بازار یا ارزش حسابداری متفاوت باشد. برای مثال، اگر یک دارایی از بازار مهمانی با قیمت بالا فروخته می‌شود، ارزش حقیقی آن ممکن است پایین‌تر از ارزش بازار به دلیل عدم استقبال بالقوه بازار از آن باشد.

در جدول زیر، تفاوت بین ارزش حقیقی و ارزش بازار یک دارایی توضیح داده شده است:

به عنوان یک مثال کاربردی، فرض کنید شما دارای یک سهام شرکت هستید که ارزش بازار آن ۱۰۰ میلیون ریال است. با انجام تحلیل‌های مالی و اقتصادی، شما به این نتیجه می‌رسید که ارزش حقیقی این سهام ۸۰ میلیون ریال است. بر اساس این محاسبات، شما ممکن است تصمیم بگیرید که قیمت فعلی آن سهام بیش از حد بالا است و بر این اساس تصمیم بگیرید آن‌ها را بفروشید یا خرید کنید.

با استفاده از ارزش حقیقی، شما می‌توانید بهترین تصمیم‌های مالی و سرمایه‌گذاری را اتخاذ کنید و از ریسک‌های غیرضروری جلوگیری کنید.

۳- ارزش تاریخی

ارزش تاریخی یک دارایی یا بدهی نشان دهنده ارزش آن در زمان مشخصی در گذشته است. به عبارتی ارزش تاریخی به معنی ارزشی است که یک دارایی یا بدهی در زمان خاصی ارزیابی می‌شود.
برای محاسبه ارزش تاریخی دارایی یا بدهی، ابتدا باید اطلاعات مربوط به تاریخ خرید یا بدهی مورد نظر را جمع آوری کنیم. سپس با استفاده از شاخص‌های تورم یا نرخ‌های بهره معتبر در آن زمان، مبلغ فعلی دارایی یا بدهی را به ارزش آن در زمان خرید یا بدهی تبدیل می‌کنیم.

برای مثال، فرض کنید یک شرکت در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۸۰ یک دستگاه تولیدی با ارزش ۱۰۰.۰۰۰ میلیون ریال خریداری کرده است. اطلاعات زیر را در نظر بگیرید:

• نرخ تورم در سال ۱۳۸۰: ۳%
• نرخ تورم در سال ۱۳۹۰: ۵%
• نرخ بهره در سال ۱۳۹۰: ۲%

برای محاسبه ارزش تاریخی دستگاه تولیدی در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۹۰، ابتدا از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

ارزش تاریخی = (ارزش فعلی دارایی یا بدهی) / (۱ + نرخ تورم) ^ تعداد سال‌های گذشته

پس از جایگذاری مقادیر در فرمول، ارزش تاریخی دستگاه تولیدی به صورت زیر محاسبه می‌شود:

ارزش تاریخی = 100000 / (۱ + ۰.۰۳) ^ ۱۲ = 100.۰۰۰ / ۱.۴۲۵۷۶۱۳ ≈ ۷۰۱۵۸ میلیون ریال

بنابراین، ارزش تاریخی دستگاه تولیدی در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۹۰ حدود ۷۰۱۵۸ میلیون ریال است. این مقدار نشان دهنده ارزش این دارایی در زمان خرید آن، با در نظر گرفتن تورم و نرخ بهره است.

نتیجه گیری

ارزش منصفانه در تعیین قیمت اهمیت زیادی دارد و باید با دقت و توجه به این اصول عمل کنیم تا مشتریان به محصول یا خدمات ما اعتماد کنند و به ما وفادار باشند.
باید به استراتژی های تعیین قیمت توجه داشته باشیم و ممکن است نیاز به تغییر قیمت داشته باشیم. به همین دلیل باید بازار را مورد بررسی قرار داده و به نیازهای مشتریان و رقبا توجه داشته باشیم.

ارزش منصفانه در تعیین قیمت به مفهوم این است که قیمت یک محصول یا خدمات باید با توجه به هزینه تولید، بازار و تقاضا، سودآوری و عوامل دیگر تعیین شود. در واقع این به معنی این است که قیمت باید به طور منصفانه و عادلانه تعیین شود به گونه‌ای که هم تولید کننده سودآوری ببرد و هم مشتریان احساس رضایت کنند. ارزش منصفانه در تعیین قیمت برای حفظ تعادل بین عرضه و تقاضا و اطمینان از ارزش اقتصادی محصولات و خدمات ضروری است.