حسابداری مالی
نحوه محاسبه هزینه سرمایه در ترازنامه
مهر
نحوه محاسبه هزینه سرمایه در ترازنامه
در ادامه مقاله قبلی با عنوان “هزینه سرمایه ای” می خواهیم نحوه محاسبه هزینه سرمایه در ترازنامه و تشریح کنیم که هزینه سرمایه ،هزینه ای را که یک کسب و کار برای تامین مالی عملیات خود متحمل می شود اندازه گیری می کند. هزینه استقراض پول از طلبکاران یا جمع آوری آن از سرمایه گذاران از طریق تامین مالی سهام را در مقایسه با بازده مورد انتظار سرمایه گذاری اندازه گیری می کند. این معیار برای تعیین اینکه آیا سرمایه به طور موثر به کار گرفته شده است یا خیر، مهم است بحث کنیم و به سوالات زیر پاسخ دهیم :
- چرا هزینه سرمایه مهم است؟
- تفاوت بین هزینه سرمایه و نرخ تنزیل چیست؟
- نحوه محاسبه هزینه سرمایه ؟
یکی از روش‌های کاربردی و شناخته شده در این زمینه که به صورت گسترده مورد استفاده افراد زیادی قرار می‌گیرد، مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه است. CAPM در واقع مخفف Capital Asset Pricing Model است و در این مقاله قصد داریم با این روش قیمت گذاری بیشتر آشنا شویم و نکات مربوط به آن را مورد بررسی بیشتری قرار دهیم.
هزینه سرمایه پیچیده تر است زیرا نرخ بازده مورد تقاضا توسط سرمایه گذاران سهام به اندازه وام دهندگان مشخص نیست. بهای حقوق صاحبان سهام توسط مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای به شرح زیر تقریب می شود:
مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه
CAPM در واقع مخفف Capital Asset Pricing Model است و از این مدل بیشتر برای قیمت گذاری اوراق بهادار پر ریسک استفاده می‌شود. این مدل نخستین بار توسط شخصی به نام مارکویتز و در سال ۱۹۵۲ میلادی ابداع شد و سپس شخصی به نام ویلیام شارپ آن را توسعه داد و تکمیل کرد.
این مدل بازده مورد انتظار یک دارایی مانند اوراق بهادار را تعیین می‌کند و طبق آن بازده دارایی به عواملی بستگی دارد. در واقع این مدل برای مشخص کردن رابطه بین میزان ریسک و بازده مورد استفاده قرار می‌گیرد. منظور از میزان ریسک اختلاف بین بازده مورد انتظار و بازده واقعی به دست آمده است.
طبیعتا هر چقدر که میزان بازده مورد انتظار شما بیشتر باشد مجبور خواهید بود که ریسک بیشتری را تحمل کنید. پس اگر قدرت ریسک بالایی ندارید میزان انتظارات خود را بهتر است کاهش دهید.
سرمایه گذارانی که خواهان بازده بالاتری نسبت به بازده بازارهستند، باید ریسک بیشتری نسبت به ریسک سیستماتیک بازار تحمل کنند؛ در نتیجه این اشخاص بهتر است از مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه استفاده کنند.
فرمول CAPM روش محاسبه قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه
(بازده مورد انتظار کل بازار )×ضریب بتای سهم a + نرخ بازده بدون ریسک = بازده مورد انتظار سهم a نرخ بازده بدون ریسک)
ضریب بتا در فرمول CAPM برای تخمین ریسک استفاده می شود و این فرمول به بتای سهام خود یک شرکت عمومی نیاز دارد. برای شرکت‌های خصوصی، بتا بر اساس میانگین بتا در میان گروهی از شرکت‌های دولتی مشابه برآورد می‌شود. تحلیلگران ممکن است این بتا را با محاسبه آن بر مبنای پس از مالیات اصلاح کنند. فرض بر این است که بتای یک شرکت خصوصی با میانگین بتا صنعت یکسان خواهد شد.
میانگین موزون هزینه سرمایه نشان دهنده میانگین هزینه سرمایه شرکت است که با توجه به نوع سرمایه و سهم آن در ترازنامه شرکت وزن شده است. این با ضرب بهای تمام شده هر نوع سرمایه در درصد آن نوع سرمایه در ترازنامه شرکت و جمع محصولات با هم مشخص می شود.
مثال:
فرمول بالا را طی یک مثال توضیح می‌دهیم تا درک آن راحت‌تر شود: فرض کنید بازده اوراق قرضه دولتی ۲% می‌باشد و میانگین مازاد بازده سالیانه بازار سهام طی سالیان قبل ۷% است، اگر بتای سهم برابر ۱.۲ باشد ( یعنی میانگین بازدهی ۲/۱ برابر بازده بازار بوده است. ) بازده مورد انتظار برای این سهام فرضی از مدل CAPM به این صورت محاسبه خواهد شد:
(۷% ×۱٫۲ )+۲% =نرخ بازده مورد انتظار
این هزینه سرمایه ای است که برای تنزیل جریان های نقدی آتی از پروژه های بالقوه و سایر فرصت ها برای تخمین ارزش فعلی خالص (NPV) و توانایی تولید ارزش استفاده می شود.
شرکت ها تلاش می کنند تا به ترکیب مالی بهینه بر اساس هزینه سرمایه برای منابع مختلف تامین مالی دست یابند. تامین مالی از طریق بدهی نسبت به تامین مالی سهام از نظر مالیاتی کارآمدتر است زیرا هزینه‌های بهره قابل کسر مالیات هستند و سود سهام عادی با دلار پس از کسر مالیات پرداخت می‌شود. با این حال، بدهی بیش از حد می تواند منجر به سطوح اهرمی به طور خطرناکی شود و شرکت را مجبور به پرداخت نرخ های بهره بالاتر برای جبران ریسک نکول بالاتر کند.
مقایسه هزینه سرمایه با نرخ تنزیل
این دو اصطلاح اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما تفاوت هایی وجود دارد. در تجارت، هزینه سرمایه به طور کلی توسط بخش حسابداری تعیین می شود. این یک محاسبه نسبتاً ساده از نقطه سر به سر پروژه است. تیم مدیریت از این محاسبه برای تعیین نرخ تنزیل یا نرخ مانع پروژه استفاده می کند. یعنی آن‌ها تصمیم می‌گیرند که آیا پروژه می‌تواند به اندازه کافی بازده داشته باشد تا نه تنها هزینه‌های آن را بازپرداخت کند، بلکه به سهامداران شرکت نیز پاداش دهد.
به عبارتی دیگر هزینه سرمایه و نرخ تنزیل تا حدودی مشابه هستند و اصطلاحات اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند. هزینه سرمایه اغلب توسط بخش مالی یک شرکت محاسبه می شود و توسط مدیریت برای تعیین نرخ تنزیل (یا نرخ مانع) استفاده می شود که برای توجیه سرمایه گذاری باید شکست بخورد.
با این حال، مدیریت یک شرکت باید هزینه تولید داخلی اعداد سرمایه را به چالش بکشد، زیرا ممکن است آنقدر محافظه کارانه باشد که مانع از سرمایه گذاری شود.
هزینه سرمایه نیز ممکن است بر اساس نوع پروژه یا ابتکار متفاوت باشد. یک ابتکار بسیار نوآورانه اما مخاطره آمیز باید هزینه سرمایه بالاتری نسبت به پروژه به روز رسانی تجهیزات ضروری یا نرم افزار با عملکرد ثابت داشته باشد.
اهمیت هزینه سرمایه در سرمایه گذاری
کسب و کارها و تحلیلگران مالی از هزینه سرمایه برای تعیین اینکه آیا وجوه به طور موثر سرمایه گذاری می شود یا خیر استفاده می کنند. اگر بازده سرمایه گذاری بیشتر از هزینه سرمایه باشد، آن سرمایه گذاری در نهایت به سود خالص ترازنامه شرکت خواهد بود. برعکس، سرمایه‌گذاری که بازده آن برابر یا کمتر از هزینه سرمایه باشد، نشان می‌دهد که پول عاقلانه خرج نمی‌شود.
بیشتر کسب و کارها برای رشد و توسعه تلاش می کنند. ممکن است گزینه های زیادی وجود داشته باشد: گسترش یک کارخانه، خرید یک رقیب، ساخت یک کارخانه جدید و بزرگتر. قبل از اینکه شرکت در مورد هر یک از این گزینه ها تصمیم بگیرد، هزینه سرمایه برای هر پروژه پیشنهادی را تعیین می کند. این نشان می‌دهد که چقدر طول می‌کشد تا پروژه هزینه‌هایش را بازپرداخت کند و چقدر در آینده باز خواهد گشت. البته چنین پیش بینی هایی همیشه تخمینی هستند. اما این شرکت باید از یک روش منطقی برای انتخاب بین گزینه های خود پیروی کند.
هزینه سرمایه نیز می تواند ارزش گذاری شرکت را تعیین کند. از آنجایی که شرکتی با هزینه سرمایه بالا می تواند در بلندمدت درآمد کمتری را انتظار داشته باشد، سرمایه گذاران احتمالاً ارزش کمتری را در مالکیت سهام آن شرکت خواهند دید.
نتیجه گیری
در این مقاله با مبحث نحوه محاسبه هزینه سرمایه در ترازنامه است. با به انتها رسیدن این مطلب، شما بینندگان عزیز می توانید برای مشاهده و خواندن دیگر مقالات در این زمینه به صفحه مقالات مراجعه کنید. و همچنین در ادامه مطالب بعدی بیشتر درباره موضوعات خاص مشاغل و مطالب مرتبط با حسابداری صحبت خواهیم کرد با ما همراه باشید.
منابع :
