نرخ صفر مالیاتی چیست؟ شرط استفاده از نرخ صفر مالیاتی ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم
نرخ صفر به این معنی است که کالاها هنوز مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند اما نرخ مالیات بر ارزش افزوده که باید از مشتریان خود دریافت کنید ۰٪ است. شما همچنان باید آنها را در حساب های مالیات بر ارزش افزوده خود ثبت کنید و آنها را در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده خود گزارش دهید. بدون شک اعطای معافیت مالیاتی به گروهها یا فعالیتها و یا مناطق گسترده منجر به ضعف در نظام اجرایی مالیاتی خواهد شد.
یکی از راههای کسب درآمد دولت اخذ مالیات از مردم است؛ وقتی گروهی معاف از پرداخت مالیات میشوند درآمدهای مالیاتی دولت کاهش مییابد. ممکن است در ابتدا گمان شود صفر مالیاتی همان معافیت از مالیات است و افراد حقوقی و حقیقی بنا به شرایطی که دارند از پرداخت مالیات خود معاف می شوند ولی در واقع مفهوم نرخ صفر مالیاتی جدا از معافیت مالیاتی بوده و تفاوت دارد. اگر اعطای معافیتهای مالیاتی به صورت گسترده انجام پذیرد دولت برای جبران کسری درآمد مالیاتی خود، بالاجبار میزان نرخ مالیات را افزایش داده و بدین ترتیب گروههای دیگر جامعه که از معافیت مالیاتی بهرهمند نیستید تحت فشار قرار خواهند گرفت.
نرخ صفر مالیاتی
بهمنظور حمایت از بخش تولید و پیشگیری از ورشکستگی، نرخ صفر مالیاتی توسط قانونگذار تعریف میشود. به بیان سادهتر، قانونگذار برای بهبود شرایط اقتصادی و حمایت از مشاغل خصوصی و بخش تولید سیاستهای مالیاتی را در پیش میگیرد تا اشخاص در مدتزمان معین از پرداخت مالیات معاف شوند.
مالیات با نرخ صفر یعنی، مدتزمان تعیین شده توسط قانونگذار که شخص از پرداخت مالیات معاف میشود. در واقع مفهوم نرخ صفر مالیاتی برای پشتیبانی از بخش تولید و مشاغل بخش خصوصی است.
تفاوت بین معافیت مالیات و نرخ صفر مالیات:
حتی زمانی که بنگاه اقتصادی در دوره ی مشخصی از زمان هیچ نوع فعالیتی نداشته است، باز هم ملزم است در پایان سال اقتصادی، اظهارنامه را حتی به همان صورت سفید و بدون ثبت هیچ نوع فعالیتی، به اداره امور مالیاتی تحویل دهد. پس نداشتن فعالیت مالی به معنای نرخ صفر مالیاتی نیست و اگر این اظهارنامه ها به اداره امور مالیاتی تحویل داده نشود، بنگاه های اقتصادی جریمه خواهند شد ولی نرخ صفر مالیاتی همان گونه که پیش تر گفته شد، شامل شرکت های اقتصادی است که غیر دولتی اند و از این راه از مشاغل شخصی حمایت می شود. البته که بنگاه های غیر دولتی هم می بایست در پایان سال اقتصادی اظهارنامه را به اداره امور مالیاتی تحویل دهند و بعد از ارائه اظهارنامه، مالیات آن ها بر طبق نرخ صفر احتساب و اعلام می گردد. اما معافیت مالیاتی به گونه ای دیگر است. بعضی از مشاغل و افراد مانند فردی که به فعالیت های مرتبط با تولید گندم مشغول است، برای همه زمان ها و به طور کلی از پرداختن مالیات معاف است ولی نرخ صفر مالیاتی به صورت موقتی بوده و زمان آن مشخص است.
معافیت مالیاتی شامل چه مواردی میشود؟
قانون مالیات های مستقیم در رابطه با اعطای معافیت های مالیاتی تحت نظارت سازمان امور مالیاتی کشور شامل ۱۴ ماده قانونی است که به سبب آنها افراد از پرداخت مالیات معاف میشوند. این موارد قانونی به شرح زیر هستند:
ماده ۱۳۲ قانون مالیات مستقیم: ماده ۱۳۲
درآمد ابرازی ناشی از فعالیتهای تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانههای ذیربط برای آنها پروانه بهرهبرداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد میشود و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یادشده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذیربط برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر میشود، از تاریخ شروع بهرهبرداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعهیافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات میباشد.(۱)
الف- منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مودیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد، برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخصشده به سازمان امور مالیاتی کشور میباشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان براساس مستندات، مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان، مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه میشود.
ب- مالیات با نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع این ماده که دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل باشند چنانچه در دوره معافیت، هرسال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل پنجاه درصد (۵۰%) افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش کارکنان یکسال اضافه میشود. تعداد نیروی کار شاغل و همچنین افزایش اشتغال نیروی کار در هر واحد با تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ارائه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تأمین اجتماعی کارکنان محقق میشود. در صورت کاهش نیروی کار از حداقل افزایش مذکور در سال بعد که از مشوق مالیاتی این بند استفاده کرده باشند، مالیات متعلق در سال کاهش، مطالبه و وصول میشود. افرادی که بازنشسته، بازخرید و مستعفی میشوند کاهش محسوب نمیگردد. شرط استفاده از نرخ صفر مالیاتی ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم
پ- دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای اقتصادی مذکور موضوع این ماده واقع در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت دو سال و در صورت استقرار شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمترتوسعهیافته، به مدت سهسال افزایش مییابد.
ت- شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در مناطق آزاد و سایر مناطق کشور تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است. اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونهای است که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه میشود. شرط استفاده از نرخ صفر مالیاتی ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم
ث- به منظور تشویق و افزایش سرمایهگذاریهای اقتصادی در واحدهای موضوع این ماده علاوه بر دوره حمایت از طریق مالیات با نرخ صفر حسب مورد، سرمایهگذاری در مناطق کمتر توسعهیافته و سایر مناطق به شرح زیر مورد حمایت قرار میگیرد:
-
در مناطق کمترتوسعه یافته:
مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مذکور در صدر این ماده تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداختشده برسد، با نرخ صفر محاسبه میشود و بعد از آن، مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده (۱۰۵) این قانون و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود.
-
در سایر مناطق:
پنجاه درصد (۵۰%) مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات مذکور در صدر این ماده با نرخ صفر و پنجاه درصد (۵۰%) باقیمانده با نرخهای مقرر در ماده (۱۰۵) قانون مالیاتهای مستقیم و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود. این حکم تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد، معادل سرمایه ثبت و پرداختشده شود، ادامه مییابد و بعد از آن، صددرصد (۱۰۰%) مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده (۱۰۵) این قانون و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود.
درآمد حمل و نقل اشخاص حقوقی غیردولتی، از مشوق مالیاتی جزءهای (۱) و (۲) این بند برخوردار میباشند. اشخاص حقوقی غیردولتی موضوع این ماده که قبل از این اصلاحیه تأسیس شدهاند، درصورت سرمایهگذاری مجدد از مشوق این ماده میتوانند استفاده کنند.
هرگونه سرمایهگذاری که با مجوز مراجع قانونی ذیربط به منظور تأسیس، توسعه، بازسازی و نوسازی واحدهای مذکور برای ایجاد داراییهای ثابت بهاستثنای زمین هزینه میشود، مشمول حکم این بند است.
ج- استثنای زمین مذکور در انتهای بند (ت) ، در مورد سرمایهگذاری اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای حمل و نقل، بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری صرفا به میزان تعیینشده در مجوزهای قانونی صادرشده از مراجع ذیصلاح، جاری نمیباشد.
چ- درصورت کاهش میزان سرمایه ثبت و پرداختشده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده برای افزایش سرمایه استفاده کرده باشند، مالیات متعلق و جریمههای آن مطالبه و وصول میشود.
ح- درصورتیکه سرمایهگذاری انجامشده موضوع این ماده با مشارکت سرمایهگذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد بهازای هر پنجدرصد (۵%) مشارکت سرمایهگذاری خارجی به میزان ده درصد (۱۰%) به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاهدرصد (۵۰%) اضافه میشود.
خ- شرکتهای خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند درصورتیکه حداقل بیستدرصد (۲۰%) از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور، از پنجاهدرصد (۵۰%) تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار میباشند.
د- نرخ صفر مالیاتی و مشوقهای موضوع این ماده شامل درآمد واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران و پنجاه کیلومتری مرکز استان اصفهان و سی کیلومتری مراکز سایر استانها و شهرهای دارای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت براساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن نمیشود.
واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات با تأیید وزارتخانههای ذیربط و معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در هر حال از امتیاز این ماده برخوردار میباشند. همچنین مالیات واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران با نرخ صفر محاسبه میشود و از مشوقهای مالیاتی موضوع این ماده برخوردار میباشند.
درخصوص مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی یا واحدهای تولیدی که در محدوده دو یا چند استان یا شهر قرار میگیرند، ملاک تعیین محدوده به موجب آییننامهای است که حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون با پیشنهاد مشترک وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و سازمان حفاظت محیطزیست تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ذ- فهرست مناطق کمتر توسعهیافته شامل استان، شهرستان، بخش و دهستان در سه ماهه اول در هر برنامه پنج ساله، توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی با لحاظ شاخص های نرخ بیکاری و سرمایهگذاری در تولید تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد و تا ابلاغ فهرست جدید، فهرست برنامه قبلی معتبر میباشد. تاریخ شروع فعالیت با تأیید مراجع قانونی ذیربط، مناط اعتبار برای احتساب مشوقهای مناطق کمترتوسعهیافته است.
ر- کلیه تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی که قبل از اجرای این ماده پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط أخذ کرده باشند تا مدت شش سال پس از تاریخ لازمالاجرا شدن این ماده از پرداخت پنجاهدرصد (۵۰%) مالیات بر درآمد ابرازی معاف میباشند. حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.
ز- صددرصد (۱۰۰%) درآمد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی ذیربط که از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد با نرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات میباشد.
ژ- مالیات با نرخ صفر موضوع این قانون صرفا شامل درآمد ابرازی به جز درآمدهای کتمان شده میباشد. این حکم در مورد کلیه احکام مالیاتی با نرخ صفر منظور در این قانون و سایر قوانین مجری است.
س- معادل هزینه های تحقیقاتی و پژوهشی اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی در واحدهای تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهرهبرداری از وزارتخانههای ذیربط که در قالب قرارداد منعقده با دانشگاهها یا مراکز پژوهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در چهارچوب نقشه جامع علمی کشور انجام میشود، مشروط بر اینکه گزارش پیشرفت سالانه آن بهتصویب شورای پژوهشی دانشگاهها و یا مراکز تحقیقاتی مربوطه برسد و ناخالص درآمد ابرازی حاصل از فعالیتهای تولیدی و معدنی آنها کمتر از پنج میلیارد (۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال نباشد، حداکثر به میزان دهدرصد (۱۰%) مالیات ابرازی سال انجام هزینه مذکور بخشوده میشود. معادل مبلغ منظورشده به حساب مالیات اشخاص مذکور، بهعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.
دستورالعمل اجرائی این بند با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزرای امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میرسد.
تبصره ۱- کلیه معافیت های مالیاتی و محاسبه با نرخ صفر مالیاتی مازاد بر قوانین موجود مذکور در این ماده از ابتدای سال ۱۳۹۵ اجراء میشود.
تبصره ۲- آییننامه اجرائی موضوع این ماده و بندهای آن حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از ابلاغ قانون توسط وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
مفهوم نرخ صفر مالیاتی:
شخص تعیین کننده قانون به جهت بهبود وضع اقتصادی و پشتیبانی از بخش های تولیدی و پیشگیری از ورشکستگی مشاغل شخصی و بیشتر شدن موقعیت های شغلی، موضوعی در باب مشخص کردن مالیات بیان می کند که از آن به اسم نرخ صفر مالیاتی یاد می شود.
این نرخ به این معنی است که شخص تعیین کننده قانون با به کارگیری سیاست های مالیاتی و اقتصادی و برای پشتیبانی از تولید کننده و سرمایه گذار، در یک مدت زمان مشخص این افراد را از پرداخت مالیات معاف می کند. مدت زمان این معافیت به واسطه شخص قانون گذار مشخص می شود.
اعمال نرخ صفر مالیاتی
بر اساس ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم، اعمال نرخ صفر مالیاتی بهعنوان یک نوع معافیت مالیاتی پس از ارائه اظهارنامه مالیاتی، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری در موعد مقرر برای مودی در نظر گرفته میشود.
مالیات بر ارزش افزوده با نرخ صفر
مالیات بر ارزش افزوده با نرخ صفر یعنی اگر مودی مالیاتی، در دورهای فعالیت نداشته باشد با اعلام درآمد خود به اداره مالیات، نرخ مالیات بر ارزش افزوده او صفر میشود. توجه داشته باشید که اعلام درآمد حتی در دوران عدم فعالیت، یک وظیفه مالیاتی است و در صورت عدم توجه، منجر به جریمه خواهد شد.
در اینجا ذکر این نکته الزامی است که معافیت مالیات بر ارزش افزوده را نباید با مالیات بر ارزش افزوده با نرخ صفر اشتباه گرفت. برخی افراد که طبق قانون، معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند نباید در سامانه ارزش افزوده ثبتنام کنند. اما برخی افراد با تصور معافیت مالیاتی، میزان درآمد خود را به اداره مالیات اعلام نمیکنند که این امر باعث جریمه مودی خواهد شد.
مدت زمان اجرای نرخ صفر مالیاتی:
این نرخ برای بنگاه های تولیدی غیر دولتی و خدماتی، مثل بیمارستان ها و مراکز گردشگری، از زمان شروع استفاده به مدت پنج سال اجرا می شود و بعد از اتمام این پنج سال، بنگاه های مربوطه مانند دیگر بنگاه ها می بایست مالیات بپردازند.
مشمولین نرخ صفر مالیاتی
بر اساس آخرین اصلاحیه مصوب سال ۹۴ قانون مالیاتهای مستقیم که از اوایل سال ۹۵ اجرایی شد، واحدهای تولیدی، خدماتی و مراکزی که بیش از ۵۰ نفر نیروی کار دارند جز مشمولین نرخ صفر مالیاتی هستند.
بخش های دارای نرخ صفر مالیاتی
بهطورکلی بخش های دارای نرخ صفر مالیاتی عبارتند از:
- واحدهای تولیدی و خدماتی با بیش از ۵۰ نفر نیروی کار
- سازمانها و مؤسسات وابسته به شهرداریها
- دفاتر گردشگری و زیارتی
- فعالیتهای تولیدی، معدنی و خدماتی و معادل ۱۰۰ درصد از درآمد صادرات خدمات
- ۲۰ درصد درآمد صادرات مواد خام
- کالاهای غیرنفتی و محصولات کشاورزی
اشتراکها: تفاوت معافیت مالیاتی و مالیات با نرخ صفر - فرتاک حساب
اشتراکها: شرایط استفاده از معافیت های مالیاتی و احتساب مالیات با نرخ صفر درصد - فرتاک حساب