حسابرسی
حسابرس عملیاتی
آبان
حسابرس عملیاتی و مهارتهای لارم برای حسابرسان عملیاتی
معمولا کار حسابرسی عملیاتی توسط حسابرسان صورتهای مالی انجام می شود.هرچند انتظار می رود حسابرس دانش کافی درباره محیط کلی واحد مورد رسیدگی و مهارت ها و تجربه کافی برای شناسایی و حل مشکلات داشته باشد.با این حال این به معنای آن نیست که حسابرس باید قبل از انجام حسابرسی عملیاتی ، سال ها وقت صرف یادگیری روشهای نوین نماید.
حسابرسان عملیاتی باید قادر باشندخودرا در وضعیت مدیر فرض نمایند تا بتوانند مشکلات را با توجه به واقعیتهای موجود تجزیه و تحلیل و پیشنهادهای مناسبی را ارائه نمایند.مهارت انتقال نتایج حاصل از حسابرسی عملیاتی از مهارتهای دیگری است که حسابرسان عملیاتی باید دارا باشند.
آن چه بیش ازپیش برای یک حسابرس عملیاتی دارای اهمیت است ، داشتن مهارتهای ادراکی و خلاقیت است کار حسابرسی صورتهای مالی ، فرآیندی تکراری است ، حال آن که حسابرسی عملیاتی نیازمند خلاقیت و مهارتهای ادراکی ویژه است.
دامنه فعالیت و ارائه گزارش حسابرسی عملیاتی
الف- اهداف حسابرسی ، دامنه رسیدگی و نحوه انجام کلی کار
ب- ارائه یافته ها و پیشنهادهای مشخص
الف- اهداف حسابرسی ، دامنه رسیدگی و نحوه انجام کلی کار
باید در گزارش حسابرسی عملیاتی برای خوانندگان گزارش این موضوع روشن شود که اهداف و دامنه رسیدگی ها به چه نحوی بوده است. توصیف محدودیت در رسیدگی ها و شرایط تحمیل شده درحین انجام حسابرسی نیز می تواند خوانندگان گزارش رابا واقعیتهای موجود درسازمان مورد رسیدگی آشنا سازد.همچنین در گزارش حسابرسی بایدنحوه انجام کار، دلایل انتخاب روش های خاص رسیدگی و معیارهای مورد استفاده جهت سنجش عملکرد شرکت توصیف شود.
معیارهای اندازه گیری درون سازمانی شامل اهداف کوتاه مدت تدوین شده توسط مدیران ،روشهای عملیاتی موسسه ،بودجه های طرا حی شده و یا ظرفیت برنامه ریزی شده است. معیارهای اندازه گیری برون سازمانی نیز شامل مبانی قانونی ، مقررات مصوب ، استانداردهای صنعت ، معیارهای بهره وری و یا مدارک رسمی منتشر شده می باشد.
ب- ارائه یافته ها و پیشنهادهای مشخص
برخلاف حسابرسی صورتهای مالی ،درگزارش حسابرسی عملیاتی ،جزدرشرایط نادر که معیارهای کلی مورد پذیرش همگان وجود داشته باشد،گزارش حسابرس شامل اظهار نظر درباره نتایج نمی باشد.آن چه در یک گزارش حسابرسی عملیاتی بیشتربه چشم می خور، ارائه یافته ها و پیشنهادهای مشخص است.
به طور کلی وظیفه گزارش حسابرسی عملیاتی ،ضمن ارائه نتایج ، ترغیب مدیران به اجرای اصلاحات است.
ویژگیهای یک حسابرس عملیاتی خوب
- کنجکاوی
- توانایی تجزیه و تحلیل
- توانایی متقاعد سازی
- توانایی قضاوت خوب و حرفه ای
- آگاهی متعارف از محیط تجاری
- بی طرفی
- مهارتهای برقراری ارتباط موثر
- خلاقیت در تلفیق مجموعه ای از تکنیک ها
- اعتماد به نفس
آمادگیهای لازم قبل از شروع حسابرسی عملیاتی
قبل از شروع حسابرسی عملیاتی،اهداف و معیارهای اندازه گیری داده ها به دقت توسط حسابرس و مدیریت مشخص شود تا هدف حسابرسی مشخص نشده باشدحسابرس نمی تواند دامنه مورد رسیدگی و زمان بندی تخصیص یافته برای انجام کار را تشخیص دهد.
مراحل اجرای حسابرسی عملیاتی
- برنامه ریزی
- تدوین برنامه و طرح کلی حسابرسی
- اجرای عملیات
- بسط وتکمیل یافته ها
- گزارشگری و پیگیری است.
برنامه ریزی
دراین مرحله حسابرسان از طریق روشهای گوناگون مانند مصاحبه ،جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات ،مشاهده عینی تجهیزات و روشهای کاری درباره عملیات سازمان و محدوده های بحرانی مشکل آفرین ،شناخت و آگاهی کسب می کنند.
تدوین طرح کلی حسابرسی
طرح کلی حسابرسی براساس اهداف حسابرسی و متناسب با شرایط واحد مورد رسیدگی تدوین می شود.در تدوین طرح کلی حسابرسی مالی و عملیاتی ، هدف تعیین دامنه رسیدگی ها و نحوه انجام کار حسابرسی است ، که این امر با شناخت فعالیتهای مهم ، سیستم های مالی و عملیاتی و کنترل های داخلی امکان پذیر می شود.
تدوین برنامه حسابرسی
حلقه اتصال مرحله برنامه ریزی و مرحله اجرای عملیات را برنامه حسابرسی شکل می دهد.این که چه کارهایی و چگونه باید انجام شود در برنامه حسابرسی مشخص می شود.از مزایای برنامه حسابرسی می توان به وجود یک چارچوب روش مند برای انجام کارها ، تخصیص کارکنان، بررسی و نظارت دقیق بر فعالیتهای صورت گرفته و فراهم شدن مبنایی برای نگهداری خلاصه سوابق فعالیتهای انجام شده اشاره کرد.
مرحله اجرای عملیات
در این مرحله ضمن شناسایی دقبق تر مشکلات و نارسایی های موجود در سازمان، برنامه حسابرسی تدوین شده به اجرا در می آید.حسابرس می تواند برای گردآوری اطلاعات لازم به منظور شناخت نارسایی های موجود در سیستم از انواع ابزارها و روشها مانند مصاحبه ،رسم نمودگر سیستم ،نمودگر ساختار واحد عملیاتی ، تجزیه و تحلیل نسبت ها و تجزیه و تحلیل تغییرات و روندها استفاده نماید.استفاده از این مواردتابع شرایط خاص هرکارو اهداف نعیین شده است.
بسط وتکمیل یافته های حسابرسی
این مرحله مهمترین و اساسی ترین مرحله در حسابرسی عملیاتی است.گروه حسابرسی عملیاتی ،با درنظر گرفتن حوزه های بحرانی که درمرحله اجرای عملیات شناسایی شده است، بسط وتکمیل یافته های مهم حسابرسی را آغاز می کند.
مرحله گزارش دهی
دراین مرحله گروه حسابرسی اقدام به ارائه نتایج بررسی ها به مدیریت سازمان می نماید. هدف از ارائه گزارش حسابرسی عملیاتی ، اولا ارائه اطلاعات مفید و به موقع درباره نارسایی های موجود و ثانیا ، ارائه پیشنهادهای اصلاحی با هدف بهبود عملیات است.
گزارش نهایی حسابرسی عملیاتی به منظور فراهم آوردن شناختی از فعالیتهای صورت گرفته واقعیتهای موجود در محیط صاحبکار و ارائه نتایج و پیشنهادها تنظیم می شود.گزارش تنظیم شده به فرد یا افرادی که حسابرس را دعوت به کار نموده اند ارائه می شود. بنابراین گزارش حسابرسی عملیاتی جنبه عمومی ندارد.
ویژگیهای یک گزارش خوب
- با اهمیت بودن مطالب درج شده
- به موقع بودن گزارش و سودمندی آن در بهبودعملیات سازمان
- مستند و مستدل بودن تمامی روشهای بررسی و ارزیابی عملیات
- داشتن لحن متقاعد کننده به گونه ای که مدیریت به اجرای اصلاحات پیشنهادی ترغیب شود
- بی ظرفانه و منصفانه بودن گزارش
- کاربردی ، واضح و شفاف بودن گزارش به گونه ای که تمامی دریافت کننده گان گزارش بتوانند محتوای آن را درک نمایند
- کامل و در عین حال موجز بودن گزارش تا خواننده به مطالعه تمامی قسمتهای آن ترغیب شود
- داشتن لحن سازنده و تاکید برپیشرفت های مورد نیاز به جای انتقاد کردن، ودرنهایت
- داشتن ساختار مناسب
مرحله پیگیری
در حسابرسی صورتهای مالی چون حسابرسی به صورت سالانه انجام می شود ،لذا نتیجه پیشنهاد حسابرس در نامه مدیریت در مورد نقاط ضعف کنترلهای داخلی در سال بعد بررسی می شود.ولی درحسابرسی عملیاتی چون ممکن است یک موضوع تا ده سال آینده مورد حسابرسی عملیاتی قرارنگیرد، حسابرس باید بعد از گذشت زمان مناسبی بررسی کند که آیا پیشنهادهای او درست و منطقی بوده یا خیر.به عبارت دیگر آیا پیشنهادهای حسابرس منجر به حل مشکل سازمان گردیده است؟
نتیجه گیری
در این مقاله درباره حسابرس عملیاتی و مهارتهای لارم برای حسابرسان عملیاتی بحث کردیم . با به انتها رسیدن این مطلب، شما بینندگان عزیز می توانید برای مشاهده و خواندن دیگر مقالات در این زمینه به صفحه مقالات مراجعه کنید. و همچنین در ادامه مطالب بعدی بیشتر درباره موضوعات خاص مشاغل و مطالب مرتبط با حسابداری و حسابرسی صحبت خواهیم کرد با ما همراه باشید.
